‘CHROŃMY MOKRADŁA’ – to tytuł wystawy, której oficjalne otwarcie miało miejsce 28 lutego 2020 r. w Narwiańskim Ośrodku Kultury.
Wystawa powstała jako część projektu „Społeczna kontrola gospodarowania ekosystemami rzecznymi w Polsce”, realizowanego w latach 2014 -2015 przez Stowarzyszenie Centrum Ochrony Mokradeł, w ramach programu ‘Obywatele dla Demokracji’, prowadzonego przez Fundację im. Stefana Batorego z Polską Fundacją Dzieci i Młodzieży, finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Realizacja wystawy została również wsparta przez projekt „Miracle: Mires and Climate”, realizowany przez Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego i Norweski Uniwersytet Naukowo – Techniczny, w ramach Programu Polsko – Norweskiej Współpracy Badawczej.
Fotografie: Marek Ostrowski, Grzegorz i Tomasz Kłosowscy oraz Wiktor Fienczuk, Łukasz Kozub, Semion Lewyj, Zymantas Markvenas i Sergiej Płytkiewicz.
Tekst i użyczenie zdjęć: Centrum Ochrony Mokradeł.
Komentarzem do wystawy był krótki film ‘Po co nam bagna’, w którym Wiktor Kotowski – polski biolog, doktor habilitowany nauk biologicznych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, specjalista w zakresie ekologii roślin i ochrony przyrody, doskonale tłumaczy sens istnienia bagien, mokradeł i dbania o klimat.
‘Mokradła kształtują nasz świat, choć większość z nas nie zdaje sobie z tego sprawy. Regulują klimat, chronią przed suszami i powodziami, oczyszczają wodę i są domem ogromnej liczby rzadkich gatunków. Zależymy od nich, lecz wciąż je niszczymy na skalę nieporównywalną z innymi ekosystemami. Czy powstrzymamy degradację mokradeł i pomożemy im odzyskać równowagę, którą sami zburzyliśmy? Jesteśmy to winni przyszłym pokoleniom – pokoleniom ludzi, roślin i zwierząt.’
Dopełnieniem wystawy był piękny, klimatyczny koncert zespołu ‘POŁUDNICE’. ‘Południce’ to nieprofesjonalna żeńska grupa śpiewacza z Białegostoku, która pod tą nazwą występuje od 2010 r. Wykonuje tradycyjne pieśni - najczęściej polskie (m.in. podlaskie) i ukraińskie, rzadziej białoruskie. Oprócz okazjonalnych koncertów, Południce śpiewają na wernisażach wystaw, konferencjach, akcjach performatywnych. W czerwcu 2012 roku grupa zajęła I miejsce podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzy Dolnym w kategorii "folklor rekonstruowany".
'Degradacja środowiska naturalnego, wymieranie gatunków, ogromne emisje dwutlenku węgla do atmosfery. To skutki masowego osuszania torfowisk i wydobywania torfu na rzecz rolnictwa i ogrodnictwa. Jeśli z nim nie skończymy, nie będzie szans na zatrzymanie klimatycznej katastrofy. Wiele krajów potrzebuje pilnego planu na odtworzenie ich naturalnego, bagiennego stanu.
Człowiek spowodował szóste masowe wymieranie gatunków i jedynie całkowita zmiana paradygmatów w naszym podejściu do przyrody może je zatrzymać. Jeśli nie zrozumiemy, że zależymy od dobrze funkcjonujących, stabilnych ekosystemów, to zginiemy razem z nimi' (W. Kotowski).